धुळे  2025: लोकशाहीर, शिवशाहीर, साहित्यरत्न आणि सत्यशोधक अण्णाभाऊ साठे यांची जन्मजयंती शिरपूर, तालुका शिरपूर, जिल्हा धुळे येथे क्रांतिसूर्य लहुजी वस्ताद साळवे मित्र मंडळ यांच्या वतीने मोठ्या उत्साहात आणि सामाजिक जागृतीच्या भावनेने साजरी करण्यात आली. दिनांक 1 ऑगस्ट 2025 रोजी सायंकाळी 8:00 ते 9:30 या वेळेत आयोजित या कार्यक्रमात प्रबोधन सत्र आणि रक्तदान शिबिर यांचे यशस्वी आयोजन करण्यात आले. या सोहळ्याने अण्णाभाऊ साठे यांच्या साहित्यिक, सामाजिक आणि क्रांतिकारी योगदानाला अभिवादन करताना सामाजिक समता आणि मूलनिवासी बहुजनांच्या सशक्तीकरणाचा संदेश प्रभावीपणे पोहोचवला.

    कार्यक्रमाचे स्वरूप आणि प्रबोधन: कार्यक्रमाचे उद्घाटन नगरसेवक पिंटूभाऊ शिरसाठ यांच्या हस्ते झाले, तर प्रमुख वक्ता म्हणून दिलीप भाईदास पाटील यांनी उपस्थितांना मार्गदर्शन केले. सूत्रसंचालन भटू पाटोळे यांनी अत्यंत प्रभावीपणे केले, ज्यामुळे कार्यक्रमाला एक सुसंस्कृत आणि उत्साही वातावरण प्राप्त झाले. अध्यक्षीय समारोप आणि मार्गदर्शन आयुष्मान आनंद शिंदे (भन्ते मैत्रेय आनंद) यांनी केले. त्यांनी आपल्या प्रबोधनात अण्णाभाऊ साठे यांच्या साहित्य आणि सामाजिक कार्याबरोबरच महात्मा जोतिराव फुले, लहुजी वस्ताद साळवे, आणि डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या विचारांचा आणि कार्याचा गौरव केला.

    भन्ते मैत्रेय आनंद यांनी विशेषत: मुक्ता साळवे यांच्या 1854 मध्ये लिहिलेल्या निबंधाचा उल्लेख केला, ज्यामध्ये 13 वर्षांच्या मुक्ता साळवे यांनी महार आणि मांग समाजाच्या दुखण्यांवर ब्राह्मणी व्यवस्थेला प्रश्न विचारले होते. त्यांनी “आमचा धर्म कोणता? आमचे धर्मपुस्तक कोणते?” असे प्रश्न उपस्थित केले होते. या प्रश्नांची उत्तरे शोधण्यासाठी डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी आपल्या आयुष्याचे 40 वर्षे वेचली आणि 14 ऑक्टोबर 1956 रोजी बुद्ध धम्म स्वीकारून भारतातील मूलनिवासी बहुजनांना त्यांच्या पूर्वजांचा लोककल्याणकारी धर्म आणि ‘बुद्ध आणि त्यांचा धम्म’ हे धर्मपुस्तक दिले. भन्ते यांनी उपस्थितांना अण्णाभाऊ साठे यांच्या साहित्यापासून प्रेरणा घेऊन सामाजिक जागृती आणि समतेच्या लढ्यासाठी पुढे येण्याचे आवाहन केले.

    रक्तदान शिबिर आणि सामाजिक योगदान: या जयंतीनिमित्त आयोजित रक्तदान शिबिराला समाजबांधवांचा उत्स्फूर्त प्रतिसाद मिळाला. रक्तदानाच्या माध्यमातून सामाजिक बांधिलकी आणि मानवतेचा संदेश देण्यात आला. विशेष म्हणजे, या कार्यक्रमाचे सर्व आर्थिक निधी स्थानिक मातंग समाजबांधवांनी स्वतःहून गोळा केले, ज्यामुळे समाजाच्या एकजुटीचे आणि स्वावलंबनाचे दर्शन घडले. कार्यक्रमात कोणत्याही राजकीय नेतृत्वाला स्टेजवर स्थान देण्यात आले नाही, ज्यामुळे हा उपक्रम पूर्णपणे सामाजिक आणि समतावादी विचारांनी प्रेरित असल्याचे अधोरेखित झाले.

    अण्णाभाऊ साठे यांचे योगदान: अण्णाभाऊ साठे यांनी आपल्या साहित्य आणि लोकशाहीरीच्या माध्यमातून दलित, मागासवर्गीय आणि शोषित समाजाला आवाज दिला. त्यांच्या ‘फकिरा’, ‘वैजयंता’, ‘माकडीचा माळ’ यांसारख्या साहित्यकृतींनी समाजातील शोषण आणि अन्यायाविरुद्ध क्रांतिकारी चेतना निर्माण केली. त्यांनी तमाशा, लावणी, आणि पोवाड्यांसारख्या लोककलेमार्फत सामाजिक जागृती घडवली आणि संयुक्त महाराष्ट्र चळवळीतही महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली. त्यांच्या साहित्याने मराठी साहित्यात दलित साहित्याची पायाभरणी केली, ज्याचा आजही अभ्यासक आणि विद्यार्थ्यांमध्ये अभ्यास केला जातो. या कार्यक्रमात उपस्थितांनी अण्णाभाऊंच्या या योगदानाचा गौरव करत त्यांचे विचार पुढच्या पिढीपर्यंत पोहोचवण्याचा संकल्प केला.

    आयोजक आणि समाजबांधवांचा सहभाग: या कार्यक्रमाचे आयोजन क्रांतिसूर्य लहुजी वस्ताद साळवे मित्र मंडळ आणि मातंग समाजबांधवांनी एकत्रितपणे केले. कार्यक्रमात नमो बुद्धाय, जय लहुजी, जय जोती, जय भीम, जय अण्णाभाऊ, जय भारतीय संविधान यांसारख्या घोषणांनी वातावरण भारावून गेले. उपस्थितांनी बुद्ध धम्म संघ आणि सर्व मूलनिवासी-बहुजन महापुरुषांच्या विचारांचा जयघोष करत सामाजिक एकतेचा संदेश दिला. या सोहळ्याने शिरपूर येथील स्थानिक समाजात नवचैतन्य निर्माण केले आणि सामाजिक समता, बंधुभाव आणि शोषणमुक्त समाजाच्या निर्मितीसाठी प्रेरणा दिली.

    कार्यक्रमाचे सामाजिक महत्त्व: हा जयंती उत्सव अण्णाभाऊ साठे यांच्या स्मृतीला अभिवादन करणारा तसेच सामाजिक जागृती आणि समतेचा संदेश देणारा एक प्रभावी उपक्रम ठरला. प्रबोधन सत्राने उपस्थितांना महात्मा फुले, लहुजी साळवे, मुक्ता साळवे, आणि डॉ. आंबेडकर यांच्या विचारांशी जोडले, तर रक्तदान शिबिराने सामाजिक बांधिलकीचे उदाहरण घालून दिले. या कार्यक्रमाने स्थानिक समाजाला एकत्र आणले आणि अण्णाभाऊ साठे यांच्या क्रांतिकारी साहित्याचा आणि सामाजिक लढ्याचा वारसा पुढे नेण्याचा निर्धार व्यक्त केला.